Kuwait Birding: Near Kuwait City

Kuwait City - surprisingly huge in all dimensions.

January 23, 2012.

A wonderful winter break for Vasso, Nancy, Aris and I. This is my second visit to Kuwait, so  I was eager to see friends, go out, relax, and do some birding. Temperatures ranged from 5 to 22 C; most days were nearly wind-still, and as usual many birding and naturing surprises awaited us!

Kuwait is one of the least visited countries in the Arabian Peninsula, yet there is nature to explore here. Birding near a city is really important for both visitors and residents.  Since the country is a unique oil-rich city-state most people neglect the natural history interest, even the state's fantastic birding potential. On this, our first day out we were guided by our local friend and keen amateur ornithologist, Mike Pope. It must be said that Kuwait is a really easy place to bird, but it becomes total luxury when you have a great guide - Mike was driving today, and he has access to spots where it is impossible to enter without previously securing permission and contacts with local Kuwaiti authorities and land-owners. 

General Trip Information

Start time: 6:30 Am from Sulabiya District of Kuwait City (Ibis Hotel)

End time: 10:45

Participants: Aris Vidalis, Vasso Vlami, S.Z. and Mike Pope (in one 4X4 SUV).

Effort: A leisurely search with lots of time spent petting camels and discussing conservation issues, not twitching.

Spp. Numbers: 70 taxa identified. 

Birding details at each site

(Here I provide some details, some of the best species in my subjective experience and other personal aspects of the experience)

1) Sulaibiya Pivot Fields (31 spp.seen):

Greater Spotted Eagle, Imperial Eagle, Desert Wheatear, Wh-throated Kingfisher, Long-legged Buzzard, Namaqua Dove, Daurian Shrike, Isabelline Wheatear, Siberian Stonechat.  
Also: Sadly shooters were persistently targetting small birds outside the fence of this large area of agricultural land; we even found an injured Spanish Sparrow. The shot bird was part of a pair - the male was injured, female close by. 

Access: Restricted, you may enter only accompanied by a Kuwaiti birder or resident who has local contact with the Sheik's attendents who care for this large agricultural area. 

2)  Jahra Pools Reserve (25 spp. seen): 

Graceful Prinia, Greater Spotted Eagle, Bluethroat, Daurian Shrike, Gr. Flamingo, "Caspian" Siberian Stonechat, Moustached Warbler. 

Also: Many off-road vehicles have flattened the Sabkha salt-flats and salt marshes around the reserve; holes persist in fences allowing shooters to enter and shoot. A dramatic image of a wounded bright-pink Gr. Flamingo etched in our memory. This is a wonderful reserve, the desert hills of the Mutla Escarpment framing the wetland scene - Jahra Bay full of flamingos in the distance. 

Access: Restricted, permission from the Environment Public Authority required to secure entrance. However the area is poorly guarded from reckless poaching. 

3) Jahra Farms (7 spp.seen): 

White-cheeked Bulbul, Common Mynah, Laughing Dove, Song Thrush. Also: Green toads, tropical-looking water snails in oasis cisterns. 

Also: Ali, the gentle Iranian Quashkai field-worker - a sweet man. 

Access: Private farm, access without a local birder is not recommended. 

4) Sulaibikaht Bay (c. 38 spp): 

Indian Reef Heron, Crab Plover, Marsh Sandpiper, Gr. Flamingos (huge flock - nearly all dressed in tropic pink!) Caspian Tern, Hueglin's Gull (there were other races of Gulls, but we were in a rush), Whiskered Tern, White-winged Tern (perfect breeding plumage), Common Shelduck (huge flock: 300+), Caspian Gull, Slender-billed Gull, Indian Reef Heron, Little Egret (this is not that common in Kuwait in winter, and close views allowed distinctions from the I.R. Heron). 

Also: Met local bird enthusiast, Rashid. He has a great selection of photos on Flicker and is out birding nearly every day! Much of this coastline in filled-in with construction-site debris and other trash (probably from war debris also), the pockets of mud left at high tide are restricted and an assortment of wetland birds - mostly shorebird flocks gather near the shore's edge - really close to the few parked cars. In my mind this was the best place for winter birding close to the city.

Access: Easy access possible from various locations, the Maternity Hospital Parking Lot and surrounding area (including small sewage and drainage outfalls) provides best wildlife watching opportunities.

Aris, Mike, Vasso and I - on a chilly first morning at Pivot Fields. It was a chilly 5 C or so. We didn't expect the green fields- constantly watered - and very birdy indeed.

Best nature experience of the day: The sheik's friendly white camels. They are kept in paddocks but afterward were allowed to roam over and feed on fodder crops.

Pivot fields are constantly watered with treated sewage water creating huge circular plots with various fodder crops, including grains. Here Vasso observes an Imperial Eagle on one of the pylons.

So much water is used to water the fields that there is even some run-off. Note that the fields are on desert sand. At this site we had various pipits and our first Siberian Stonechat.

The Croc Pond at Pivot Fields. Fenced-in and big enough to support Moorhens, Night Heron, and White-throated Kingfisher. There are fish in there, but we didn't approach because of the three pet Nile Crocodiles.

Vasso with Ali the Iranian caretake of one of the most beautiful Farms at Jahra. Mike says he constanty works the small fields, watered with well-water brought in with an intricate system of water ways - unique to these traditional oasis farms.

Jahra Farm. Garden crops and dates are grown. Laughing doves, Bulbuls, Common Mynahs, a Eu.Sparrowhawk, C. Song thrush...it was like waking in a little piece of eden.

Jahra Pools Reserve. The are was flooded beyond recognition in contrast to the moody pools we saw in July 2011. Birds were more dispersed and definitely disturbed by poachers. Coots, and a Tufted Duck are somewhere in the distance in this shot. Graceful Prinias and Moustached Warblers where singing. 150 Pallid Swifts were in the sky.

Sulaibikhat Bay - part of the huge estuarine-like Kuwait Bay. No I didn't have a telephoto lens with me.... Trust me this place was full of birds! The bushes in the foreground are mangroves planted here several years ago.

Contemplations: Rivers are like people.

I'm researching rivers. Writing about rivers. Systematizing our knowledge-base to produce papers on rivers. What I understand most is that they are more than just features-biology-geology-chemistry; they are individuals. And and you need special communication to understand each individual river. Rivers are like people. 

The Arachthos at Plaka Bridge just downstream of its remarkable gorge - a double gorge with over 30 kms of wild canyon river. We rafted a lot here. And with help of the locals proposed dams were stopped. (Photo: Uwe Dussling). 

The Limnitis in Cyprus, one of the few rivers without a dam in its mid section. Note the unique riparian woodland of Oriental Alder Alnus orientalis. Love Cyprus! (Photo: Gerald Dorflinger).

The Krikelopotemos near Prousos Monastery, Evritania. One of the Acheloos subbasins wonderful country  south of Karpenisi, Eurytania. Still clean and wild.

The Aoos (or Vjose in Albanian) -  in its spectacular canyon, upstream of Konitsa, Epirus. Protected now as the so-called "Pindos Natinal Park". 

Oriental Plane woods - so typical of Greek streams. This is the Grammatiko stream  which ends  up in Lake Vegoritis  in our province of Macedonia. It is beautiful clean cold water - but no fish. It lost its fishes when it completely dried-out in the '90s. Now the fishes can't move upstream from Vegoritis lake - and besides a big part of its is artificially drying-out each summer due to over-pumping for agriculture.

Bear print. We often see this in many many large rivers in northern Greece. This is in the upper part of the Aliakmon, upstream of Kastoria. Bears love rivers.

The Upper Aliakmon in Western Macedonia. A dam will soon flood the entire canyon  (known locally as the Larious Gorge, or Red Gorge). (Photo: from Video by Yorgos Chatzinikolaou).

The "Channel 66" of the Almopeos Tributery, near Veria in Central Macedonia. One of our significantly polluted lowland rivers. The fish fauna was noticeably impacted by the polluted agricultural and fruit-processing effluent dumped into the river.

A flagship for clean coldwater streams. A trout from the upper Acheloos River. Known as the West Balkan Trout Salmo fariodes it  is now considered  a vulnerable species in Greece. 

Malaria in Greece / Ελονοσία στην Ελλάδα

Where malaria is a problem. In the last couple of years we have a definite re-emergence in Greece. (http://www.world66.com/asia/southeastasia/malaysia/lib/health/malaria)

 

Malaria in Greece in 2011: A little history; the threat to wetlands etc...
Most of this blurb is written in my mother tongue and concerns the re-emergence of malaria in parts of Greece. It went extinct in the early 70's; but it’s now back!

Actually, Greece is rather famous in malaria literature for the rapid extermination of the disease during its post WWII development. Up to the end of WWII malaria was prevalent throughout the lowlands of Greece, many areas being “hyperendemic”. In the 50’s mosquitoes were combated using DDT and other deadly organochlorines. Many marshes were drained for anti-malarial reasons… A decade later the mosquitoes presumably gained resistance to specific pesticide compounds; then even more pesticides were used. Mosquitoes easily acted as a vector, since in those days many farm-working people frequently slept outside (back-porch etc), and were easily repeatedly infected – so the pesticides did little good. Also the marsh draining did little to stem mosquito survival – the great pool of infected people was the problem. An anti-malarial campaign did everything to fight both the mosquitoes, and more importantly to cure every single detectable case so as to remove the source from which the mosquitoes acquire the plasmodium microbes they transmit. Large-scale medical operations after 1957 campaigned to diagnose, cure and follow-up human carriers of the desease throughout the country. Every such person had to be medicated, and in certain areas health workers had to give the daily pill personally, to make sure it was taken. Up to 170 000 blood examinations per year were preformed. This is a remarkable task if you consider the travel and accessibility difficulties in hundreds of villages, in those days. Its amazing to think that within a few years malaria was eradicated in Greece; and no cases appeared from 1974 onwards. 

Malaria resurfaced in Greece just a few years ago. Brought in no doubt by the large influx of South Asian immigrants who still host the Plasmodium microbes. The most amazing thing is that in some areas we have rapid rise of malaria in native human populations. In the Evrotas river valley for example we had 57 malarial cases diagnosed in 2011 (22 of these are in the resident Greek population). I’m afraid this issue is going to cause a fair bit of public hysteria and problems for wetland areas and biodiversity conservation. Media-driven hysteria and unruly politics may cause many wetlands to be drained, destroyed, poisoned. 

The issue of sensitizing and informing people about what is happening is important. Lastly the potential of using larvivorous fish for biological control has arisen and is of particular interest in Greece. One of Greece’s most notorious alien fish species has been spread in the past for malarial control (the Mosquito Fish, Gambusia holbrooki) with widespread negative ecological consequences. We entertain the idea of using native fish as substitutes for vector control in Greece. Native small-sized insectivorous fish have been extirpated form manys small wetlands in Greece due to hydrological degradation and past wetland draining schemes, so many small wetlands have few of very imporverished native fish populations. Perhaps bringing the fish back is a way of providing some "biological control" for mosquito populations and sensitizing the public on the need to maintain "healthy wetlands".

I’m not a malariaologist, so any help here would be greatly appreciated (zogaris@gmail.com).

Ελονοσία στην Ελλάδα: Οι υγρότοποι και η εισαγωγή/επανεισαγωγή ιθαγενών ειδών ψαριών

Συζήτησα πρόσφατα με ερευνητές του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕEΛΠΝΟ) για το πρόβλημα αντιμετώπισης των κουνουπιών. Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα τα κουνούπια διασπείρουν πολύ σοβαρά νοσήματα- των Ιο του Δυτικού Νείλου και την Ελονοσία..... 

Ως πολύ πρόσφατα όλοι γνωρίζαμε οτι η ελονοσία είχε εξαληφθεί απο την Ελλάδα απο τις αρχές '70. Έχουμε όμως και πάλη ελονοσία και τα κρούσματα αυξάνονται! Το ΚΕEΛΠΝΟ σημειώνει ότι έχουν καταγραφεί κρούσματα ελονοσίας στον Ευρώτα, στο Ορχομενό Βοιότίας, στα Καλύβια Αττικής, στον Μαραθώνα Αττικής και αλλού. Κατά τη διάρκεια του 2011 στον Ευρώτα Λακωνίας έχουν δηλωθεί στο ΚΕΕΛΠΝΟ συνολικά 57 κρούσματα ελονοσίας εκ των οποίων 27 σε Έλληνες, χωρίς ιστορικό μετακίνησης σε χώρες ενδημικές για ελονοσία, 7 σε αλλοδαπούς από μη ενδημικές χώρες και 23 σε αλλοδαπούς από ενδημικές χώρες (κυρίως από το Πακιστάν). Προφανώς μολισμένοι άνθρωποι ξαναέφεραν την ελονοσία στην Ελλάδα, όμως τωρα είναι πλέων και σε γιγενείς πληθυσμούς.

Όλα τα κρούσματα ελονοσίας, που έχουν καταγραφεί στη Λακωνία, οφείλονται στο πλασμώδιο vivax (P.vivax), το οποίο εμφανίζει συνήθως ηπιότερη κλινική εικόνα. Ένας υπερήλικας ασθενής στη Λακωνία, ο οποίος έπασχε από ελονοσία, απεβίωσε λόγω σοβαρών υποκείμενων νοσημάτων. Θεωρείται ότι η περίοδος μετάδοσης της ελονοσίας στην περιοχή έχει διακοπεί από τα μέσα Νοεμβρίου (το τελευταίο περιστατικό σε Έλληνα υπήκοο ανέφερε έναρξη συμπτωμάτων στις 18 Οκτωβρίου 2011). Το πρόβλημα θα εμφανιστεί πάλη την άνοιξη και πρέπει να μπορούμε να υποστηρίξουμε την αντιμετόπιση του στην Ελλάδα. Ένα ζήτημα έχει να κανει με την καλύτερη κατανόηση του προβλήματος. Εδώ συζητάμε λιγο για τα κουνούπια, τους υγρότοπους αλλά και τα ψάρια- τους δυνητικούς θηρευτές των κουνουπιών.

Μερικές παραδοχές για τα κουνούπια και τους υγρότοπους από την βιβλιογραφία:

Δεν πρέπει και δεν ωφελεί σε τίποτα να προωθηθούν αποξηράνσεις υγροτόπων για να μειωθούν τα κουνούπια. Αυτό είναι παράνομο βάσει διεθνών συμβάσεων, Κοινοτικών Οδηγιών καθώς και της Εθνικής νομοθεσίας που προστατευει τους υγρότοπους. Η καταπολέμηση της ελονοσίας στην Ελλάδα κατά το παρελθόν κερδίθηκε απο την Υγειονομική Υπηρεσία όχι απο τους εργολάβους αποξηράνσεων. 

Πολυάριθμες έρευνες στο εξωτερικό δείχνουν ότι ένας υγιής φυσικός υγρό­τοπος με πλούσιο τροφικό πλέγμα παράγει πολύ λιγότερα κουνούπια από τα ρηχά και κατακερματισμένα νερά «αποξηραμένου υγροτόπου» όπου λείπουν οι φυσικοί θηρευτές των κουνουπιών (έντομα, αμφίβια, ψάρια, πουλιά) 

Οι υγρότοποι με πιο μόνιμη κάλυψη νερού δεν παράγουν τις μεγά­λες ποσότητες κουνουπιών που χαρακτηρίζουν μι­κρές συλλογές πρόσκαιρων νερών, ειδικά σε συν­θήκες θερινής ανομβρίας. Ακόμη και οι πεταμένοι τενεκέδες και λάστιχα αυτοκινήτων ή άλλα σκου­πίδια που δημιουργούν μικρο-συλλογές νερού μπο­ρούν να παράγουν πολύ περισσότερα κουνούπια από έναν φυσικό καλαμιώνα σε υγρότοπο. 

Ως προς την χρήση των ψαριών για την καταπολέμηση κουνουπιών σημειώνουμε τα εξής:

Υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις αποτελεσματικότητας της μειώσης πληθυσμων κουνουπιών απο θηρευτές όπως ειναι τα μικρόσωμα εντομοφάγα ψάρια που τρώνε τα υδρόβια αυγά και λάρβες των κουνουπιών. Τα ψάρια είναι σημαντικό κομμάτι του τροφικού πλέγματος και η δράση τους όντος προσφέρει "οικοσυστημικές υπηρεσίες" και για τον άνθρωπο. 

Στην Ευρώπη, Ευρασία και Αφρική έχουν προωθηθεί εδώ και χρόνια πολλά μικρόσωμα είδη ψαριών για την καταπολέμηση κουνουπιών σε υγρότοπος με γνωστότερο το αμερικανικό κουνουπόψαρο – Gambusia sp.. Αυτό είναι ξενικό είδος στην Ελλάδα. Πολλά είδη ψαριών τρώνε αυγά και λάρβες κουνουπιών και δεν θα έπρεπε να εισάγουμε ξενικά ειδη ψαριών σε φυσικά συστήματα για "βιολογική καταπολέμηση". 

Σε πολλές περιοχές έχουν εισαχθεί ιθαγενή είδη ψαριών σε υδάτινες συλλογές οπου έλειπαν τα ψάρια (ορυζώνες, πηγάδια, ταμιευτήρες) και υπάρχουν αποδεδειγμένα παραδείγματα μείωσης των κουνουπιών και της ελονοσίας (π.χ. σε περιοχές στην Ινδία και Αφρική). 

Ωστόσο η χρήση των ψαριών ως βιολογική καταπολέμηση δεν μπορεί από μόνη της να μειώσει την ελονοσία. Το θέμα αυτό απαιτεί περισσότερη έρευνα. 

Τι πρέπει να ξέρουμε για την χρήση ψαριών για την καταπολέμηση κουνουπιών στην Ελλάδα (δικές μου ανεπεξέργαστες απόψεις):

Τα κουνοπόψαρα ή οι κουνουποφάγοι (Gambusia holbrooki) ΔΕΝ πρέπει αυθαίρετα να διασπείρεται σε φυσικούς υργότοπους ή βαρέως τροποποιημένους υγρότοπους και υδάτινα σώματα στην Ελλάδα (π.χ. τεχνητά κανάλια, αποστραγγιστικά δίκτυα, ταμιευτήρες). Υπάρχουν δημοσιευμένες αποδείξεις ότι τα κουνοποψαρα «καταβροχθίζουν» μεγάλη γκάμα της τοπικής μικρο-πανίδας και επιδρούν ανταγωνιστικά με ορισμένα ενδημικά είδη ψαριών. Μπορούν να προκαλέσουν και την εξαφάνηση ενδημικών ειδών. Σε φυσικές βιοκοινώτητες της Ευρώπης τα κουνοπόψαρα θεωρούνται μια μορφή "βιολογικής ρύπανσης" - δηλαδή έχουν σοβαρές αρνητικές συνέπειες και όταν εισβάλουν σε ένα υδάτινο σώμα είναι πρακτικά αδύνατο να εξαφανιστούν. 

Ωστόσο, η άποψη μου ειναι οτι η χρήση του κουνοπόψαρου (ή άλλων ξενικών ειδών) σε μικρές υδατοσυλλογές κοντά σε σπίτια ("διακοσμητικά νερά", λιμνούλες, δεξαμενές, κ.α. ) ή ακόμη και σε ορισμένες περιπτώσεις σε τεχνιτους υγρότοπους μέσα σε πόλεις θα μπορούσε να διερευνηθεί ως εργαλείο καταπολέμησης κουνουπιών εφόσον το είδος δεν θα διασπείρεται πέρα απο τους χώρους αυτόυς (δηλ. σε παρακείμενα φυσικά συστήματα). Και εδώ απουσιάζει η έρευνα. 

Στην Ελλάδα υπάρχουν ιθαγενή είδη ψαριών που τρέφονται με τα αυγά και λαρβες κουνουπιών. Πιστεύω οτι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ιθαγενή είδη για βιολογική καταπολέμιση των κουνουπιών – όμως αυτό δεν ειναι κατί τοσο απλό και απαιτεί ειδική έρευνα και στρατιγικό σχεδιασμό. 

Πολλοί μικροί υγρότοποι στην Ελλάδα δεν έχουν ποια φυσικούς πληθυσμούς ψαριών επειδή έχουν υποβαθισθεί απο έργα αποξήρανσης ή άλλες μορφές ανθρωπογενων πιέσεων (υδρολογική υποβάθμιση κ.α.). Εκεί θα μπορουσαν, μετά απο μελέτη να γίνουν επανεισαγωγές ψαριών. Τονίζω αυτό απαιτεί έρευνα από ειδικούς σε αυτά τα θέματα (αποκατάστασης-επανεισαγωγών). 

Είναι σκόπιμο να ερευνηθεί η βιολογική καταπολέμιση κουνουπιών με την χρήση ιθαγενών ψαριών στην Ελλάδα. Η πράξη της εισαγωγής/επανεισαγώγης προϋποθέτει τη σωστή επιλογή τοπικά ιθαγενών ειδών ψαριών που θα χρησιμοποιηθούν και την ελεγχόνμενη «εισαγωγή» τους σε υδάτινα σώματα. Βασικές παραδοχές για την εισαγωγή πρέπει να ειναι τουλάχιστον τα εξής: α) Εισάγονται ψάρια μόνο σε νερά όπου μπορεί να τεκμηριωθεί οτι προϋπήρχε το έιδους ψαριου ή τα υδάτινα σώματα ειναι προφανώς μεσα στην ίδια βιογεωγραφική περιοχή εξάπλωσης του συγκεκριμένου είδους ψαριού, β) Η έρευνα προυποθέτει γενετικούς ελέχγους και έρευνα των πληθυσμών που θα εισαχθούν (με σκοπό την διατήρηση της τοπικής βιοποικιλότητας των ψαριών σε γενετικό επίπεδο), γ) Εισάγονται ψάρια απο τις πιο κοντινές και βιογεωγραφικά συγγενικές περιοχές (λεκάνες απορροής που ειναι εντός της ίδιας βιογεγραφικής ενότητας), δ) Οι εισαγωγές γίνονται μετά απο μελέτη μόνο απο σοβαρούς ερευνητικούς φορείς και μετά από τοπική έρευνα, ανάπτυξη μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, και επιστημονική παρακολουθηση. 

Τέλος ο Καθηγητής Π.Σ. Οικονομίδης μου θύμισε σήμερα ότι η λέξη “ελονοσία” προέρχεται από το «νόσος ελών». Νομίζω οτι είναι περισσότερο ανθρώπινη νόσος - τα έλη δεν φταίνε σε τίποτα. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε και το σημερινό πρόβλημα από την άποψη της ανθρώπινης υγείας αλλά και της διαχερισης των ευαίσθητων υγροτοπικών οικοσυστημάτων. 

Ας συζητήσουμε αυτό το επίμαχο και σημαντικό πρόβλημα (zogaris@gmail.com).

Βιβλιογραφία / Resources

Bauer,Ν., et al. 2011. Connections between the habitat pattern and the pattern of the mosquito larval assemblages. BIOLOGIA, 66: 877-885. 

Chase, J.M. & Shulman, R.S. 2009. Wetland isolation facilitates larval mosquito density through the reduction of predators. Ecological Entomology, 34: 741–747

Das MK & Prasad RN. 1991. Evaluation of mosquito fish Gambusia affinis in the control of mosquito breeding in rice fields. Indian J. Malariol. 28:171–77.

Don’t forget mosquitoes suck plant juices too, only the females bite us - transmitting the disease! Photo from researchers in Mali http://www.sciencedaily.com/releases/2010/11/101108102604.htm

 Mosquitos are animals too. The most beautiful photo of an Anopheles on the web

From “cultcha.org's photostream” in India (thanks cultcha…).

Jonathan M. Chase, J.M. & Knight, T.M. 2003. Drought-induced mosquito outbreaks in wetlands. Ecology Letters, 6: 1017–1024.

Howard,AFV,  Zou, G. and  Omlin, F.X. 2007. Malaria mosquito control using edible fish in western Kenya: preliminary findings of a controlled study BMC PUBLIC HEALTH , 7:199.

Rupp HR. 1996. Adverse assessments of Gambusia affinis: an alternate view for mosquito control practitioners. J. Am. Mos. Control Assoc. 12: 155–166




Ακολουθούν σύνδεσμοι που αναφέρονται στα κουνούπια και στη νόσο- ενημερωθείτε! 

Read these tips on how to protect yourself. http://joendzulo.com/10-tips-to-end-malaria/

Courtesy of fellow blogger who talks about holistic ways to think about parasites. http://blog.sejalvora.com/2010/08/17/the-truth-about-malaria/

Always read wiki (and support it!) http://en.wikipedia.org/wiki/Malaria

 

Not just media hype in Africa. http://www.africaw.com/forum/f17/malaria-and-how-malaria-kills-in-africa-symptoms-t2585/